De Uniforme Loonwaardemethodiek (ULM) is sinds 2021 de standaard waarmee de loonwaarde van mensen met een arbeidsbeperking wordt bepaald. Het doel is om dit op een uniforme, objectieve en onafhankelijke manier vast te stellen.
Op basis van de meting wordt een subsidie vastgesteld, waarmee werkgevers deze doelgroep een baan aan kunnen bieden. Het streven is te komen tot duurzame plaatsingen op een inclusieve arbeidsmarkt.
Blik op Werk monitort de uitvoering van de ULM en rapporteert hierover aan het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid. Ook doen wij regelmatig onderzoek onder betrokken partijen. Eind 2023 hebben we een enquête uitgezet onder loonwaardedeskundigen om hun ervaringen met de uitvoering van de ULM te onderzoeken.
Behoefte aan intervisie
Het grootste deel van de respondenten ziet de ULM als een nauwkeurig instrument voor het bepalen van de loonwaarde van mensen met een arbeidsbeperking. Het schept helderheid en duidelijkheid voor loonwaardedeskundigen, werkgevers en werknemers.
Toch heeft 65% van de respondenten behoefte aan intervisie over de toepassing van de ULM. Dit is volgens hen wenselijk, omdat er geregeld situaties zijn waarbij loonwaardedeskundigen met de huidige vorm van de ULM moeilijk(er) uit de voeten kunnen. De respondenten geven aan dat naast de ULM andere, aanvullende instrumenten nodig zijn voor een duurzame arbeidsplaatsing.
Uit de enquête blijkt dat de methodiek niet altijd correct wordt gevolgd. Volgens de loonwaardedeskundigen komt dit, onder andere, doordat de ULM minder goed toepasbaar is bij gecreëerde, gecarvede en dienstverlenende functies.
Het gaat hier bijvoorbeeld om een groot aandeel van moeilijk meetbare ‘zachte competenties’ in de kwaliteit van het werk. Ook geeft 40% van de respondenten aan dat het regelmatig moeilijk is om een normfunctie te bepalen, waarop de loonwaarde van de werknemer wordt gemeten.
Staalkaart aan ervaringen
Daarnaast wordt in de praktijk regelmatig afgeweken van wettelijke verplichtingen. Binnen de ULM is bij wet vastgelegd dat werkgever en werknemer in staat moeten worden gesteld om hun zienswijze te geven op het conceptrapport van een loonwaardedeskundige.
De enquête laat zien dat dit vaak niet gebeurt. Ruim 40% van de respondenten gaf aan nooit het conceptrapport voor te leggen aan de werkgever, terwijl 20% dit wel altijd doet. In sommige gevallen worden bevindingen mondeling besproken, maar vaak wordt het niet voorgelegd om de objectiviteit te bewaken en de uitkomst niet ter discussie te stellen.
Ook de werknemer heeft niet altijd inzage in het conceptrapport. Meer dan de helft (55%) van de loonwaardedeskundigen geeft aan dit nooit voor te leggen aan de werknemer en 20% doet dit zelden. Volgens de respondenten is het vaak te belastend voor de werknemer en werkt het demotiverend.
Het onderzoek van Blik op Werk biedt voor het eerst een staalkaart aan ervaringen van loonwaardedeskundigen die op de werkvloer met de methode werken. De bevindingen bieden aanknopingspunten voor verdere verbetering van de systematiek en uitvoering van de Uniforme Loonwaardemethodiek. Blik op Werk neemt de bevindingen mee in de gesprekken met het College van Deskundigen, dat zorg draagt voor de doorontwikkeling van de methodiek.
Het volledige rapport is hier te downloaden. Voor vragen over het onderzoek en/of de ULM kunt u contact opnemen met Etienne Lemmens, adviseur loonwaarde (06 11 22 67 55, elemmens@blikopwerk.nl)
